O klubie
Forma prawna: Stowarzyszenie
NR 016 w ewidencji stowarzyszeń kultury fizycznej Urzędu Miasta Rzeszowa
Data wpisu: 7 marca 2000
NIP 813-29-84–173, REGON 690649938
ul. Lwowska 17, 35-301 Rzeszów, PODKARPACIE
tel. 0-696-999-000, faks 017-748-24-10
ww.sokol.rzeszow.pl, kontakt@sokol.rzeszow.pl
numer rachunku bankowego: 61864211262012113378430001
nazwa banku: Podkarpacki Bank Spółdzielczy – filia w Rzeszowie, ul. 8 Marca 1, 35-065 Rzeszów
1867 | Założono pierwsze gniazdo „Sokoła” na ziemiach polskich (Lwów). |
1892 | Powstaje Związek Polskich Gimnastycznych Towarzystw Sokolich w Cesarstwie Austriackim |
1920 | Utworzenie Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce |
1921 | Związek TG „Sokół” w Polsce afiliowany w Międzynarodowej Federacji Gimnastycznej (FIG). |
1922 | We Lwowie rozegrano pierwsze gimnastyczne zawody o charakterze mistrzostw Polski „O Pierwszeństwo Związku”. |
1925 | Polscy gimnastycy „Sokoła” (pod kierunkiem Jana Fazanowicza) zajmują I miejsce – na 110 zastępów z 6 państw – w konkursie metod szkolenia w gimnastyce (Astia we Włoszech). |
1925 | Z inicjatywy „Sokoła” hrabiego Adama Zamoyskiego powstaje Związek Sokolstwa Słowiańskiego (Zamoyski zostaje pierwszym prezesem tejże organizacji). |
1932 | Polska afiliowana w Międzynarodowej Federacji Gimnastycznej. |
1933 | Polak – hrabia Adam Zamoyski zostaje prezesem FIG – Międzynarodowej Federacji Gimnastycznej. |
1933 | Dzięki „sokolicy” – druhnie Jadwidze Zamoyskiej FIG wprowadzono rozgrywanie kobiecych mistrzostw świata w gimnastyce. |
1934 | Pierwsze zwycięstwa polskich gimnastyczek (wszystkie z TG „Sokół”) w Mistrzostwach Świata w Budapeszcie: 2 miejsce w wieloboju drużynowym, indywidualnie 1 złoto, 2 srebrne i 1 brązowy medal. |
1935 | I oficjalne Mistrzostwa Polski w gimnastyce (Warszawa)- wszystkie medale zdobywają zawodnicy TG „Sokół”. |
1938 | III miejsce polskich gimnastyczek drużynowo (wszystkie z TG „Sokół”) w Mistrzostwach Świata w Pradze. |
1945 | Gimnastyka reaktywuje się w ramach TG „Sokół”. |
1948 | Bezprawną decyzją władze PRL delegalizują działalność Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, konfiskując całość majątku oraz represjonując jego członków. |
… | |
1989 | Odradzają się pierwsze Towarzystwa „Sokole” w Polsce. |
2000 | Z inicjatywy Grzegorza Bielca reaktywuje się Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Rzeszowie. |
2003 | Pierwszy złoty medal podopiecznych G. Bielca w akrobatycznych Mistrzostwach Polski Juniorów do lat 15 dla zawodników TG „Sokół” Rzeszów (A. Cisło, M. Partyka). |
2006 | TG „Sokół” posiada najwszechstronniej wyszkoloną gimnastyczną kadrę na Podkarpaciu (gimnastyka sportowa, akrobatyka sportowa, gimnastyka korekcyjna, fitness – trenerzy klasy I z tytułami mgr WF i dr nauk o KF). |
2006 | Grzegorz Bielec autorem nowego elementu akrobatycznego w skali światowej – zarejestrowany pod jego nazwiskiem w (FIG) Międzynarodowej Federacji Gimnastycznej |
2008-2012 | Sekcja fitness rzeszowskiego „Sokoła” (trener G. Bielec), w imprezach rangi Pucharów oraz Mistrzostw Polski i Europy zdobywa 12 medali w fitness (w tym 5 złotych, 3 srebrne i 4 brązowe). |
2009-2012 | Grzegorz Bielec jedynym trenerem w Polsce 3-krotnych finalistów oraz zwycięzców programu TVN – MAM TALENT! |
2015 | Zawodniczka TG „Sokół” Rzeszów – Patrycja Kloc (trenerzy G. Bielec, A. Sokołowski) reprezentantką kraju na I Igrzyska Europejskie Baku 2015 |
2000-2016 | Sekcja gimnastyki sportowej TG „Sokół” (trener G. Bielec) nieprzerwanie 16-krotnym Drużynowym Mistrzem Podkarpacia. |
2003-2016 | Sekcja akrobatyki sportowej TG „Sokół” Rzeszów, w zawodach ogólnopolskich i międzynarodowych zdobywa 74 medale (15 złotych, 24 srebrnych i 35 brązowych). Trenerzy sekcji (2003-2016) S. Geroń, G. Bielec, A. Sokołowski, E. Sokołowska, A. Ledźwoń, E. Mocha). |
2016 | Grzegorz Bielec – jedynym na Podkarpaciu i jednym z 5-ciu trenerów klasy Mistrzowskiej w Polsce |
2016 | „ETC Mystique” – kolejny zespół „Sokoła” – trener G. Bielec w finale TVN „Mam Talent” |
2016 | TG „Sokół” w Rzeszowie obchodzi Jubileusz 130-lecia powstania2017Polskie Towarzystwo Gimnastyczne obchodzi Jubileusz 150-lecia powstania (Lwów 1867). Rocznica ta jest zarazem świętem zapoczątkowania polskiego zorganizowanego ruchu sportowego |
Rzeszowskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” założone w 1886 roku było ósmym z kolei (po Lwowie w 1867 r., Stanisławowie i Tarnowie w 1884 r, Krakowie, Przemyślu, Kołomyi i Tarnopolu w 1885 r.) „gniazdem” powstałym na ziemiach polskich. Towarzystwo to było częścią potężnej organizacyjnej struktury „sokolej”, która w przededniu wybuchu I wojny światowej w 1914 r. liczyła ponad 30 tyś. członków, a u szczytu swego rozwoju – w okresie poprzedzającym II wojnę światową – przekraczała 60 tys. członków. „Gniazdo” rzeszowskie odznaczało się aktywną pracą na rzecz „sokolstwa” polskiego, czego efektem było wielokrotne nobilitowanie go. Na przykład w latach autonomii galicyjskiej TG „Sokół” Rzeszów pełniło funkcję stolicy III Okręgu Rzeszowskiego. Zarówno po zakończeniu I wojny światowej, jak i po II wojnie, ruch „sokoli” – pomimo potężnych wyniszczeń zasobów ludzkich i materialnych reaktywował się naturalnie i wręcz samorzutnie.
Niestety, w dobie uwarunkowań państwa socjalistycznego władza ludowa nie była przychylnie nastawiona do odrodzenia tejże organizacji. W roku 1948 – decyzją z dnia 5 lipca – ówczesne władze zdecydowały o zdelegalizowaniu Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce oraz o przejęciu całości jego majątku: Urząd Wojewódzki działając na podstawie art. 26 rozp. Prez. R.P. z dn. 27 X 1932 r. w przedmiocie prawa o Stowarzyszeniach /Dz.U.R.P.nr 94, poz. 808/ stwierdza, że istnienie Stowarzyszenia pn.: Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce z siedzibą w Krakowie [tam bowiem mieściła się tymczasowa siedziba Związku; przyp. aut.], stało się w obecnym zmienionym układzie stosunków społeczno-politycznych bezprzedmiotowe, zaś cele statutowe tego stowarzyszenia może realizować Państwowy Urząd Kultury Fizycznej przez podległe sobie organy. W związku z powyższym Urząd Wojewódzki zarządza niniejszym likwidację powyższego stowarzyszenia. W wyniku tych – bezprawnych, jak wykazały procesy po roku 1989 – decyzji oraz ówczesnych uwarunkowań, los „gniazda” rzeszowskiego, podobnie jak i innych reaktywowanych po zakończeniu II wojny światowej, był przesądzony. Co prawda niektóre Towarzystwa „sokole” (na przykład na Górnym Śląsku), skutecznie opierały się procesom delegalizacyjnym, aż do połowy lat 50. XX wieku, ale wobec „skutecznych” form nacisku ze strony władzy ludowej i te zmuszone były zawiesić swoją działalność. Represjonowanie członków „Sokoła” oraz uwarunkowania okresu PRL „skutecznie wymazały” ze świadomości społecznej pojęcie >>Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”.
Przemiany ustrojowe roku 1989 umożliwiły reaktywowanie Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”. Pomimo tego – z perspektywy lat – zasięg organizacyjny odrodzonego „sokolstwa” Andrzej Nowakowski opisał w następujących słowach: wydaje się(…), że po 15 latach nowej polskiej rzeczywistości, ruch sokoli w południowej Polsce [która była kolebką „sokolstwa” polskiego – przyp. autora] wypełnił plan minimum w zakresie odtworzenia swego poprzedniego potencjału organizacyjnego i kadrowego. Ze stwierdzeniem należy się w pełni zgodzić. Czymże jest bowiem 19 odrodzonych towarzystw w południowej Polsce wobec choćby 283 towarzystw związkowych „Sokoła” zaboru austriackiego w 1914 r..
Nieliczne „gniazda” obszarów byłej Galicji, jak np.: krakowskie, łańcuckie, mieleckie, raciborskie, zakopiańskie) wykorzystały sprzyjające – zaistniałe po 1989 r. – możliwości aby się reaktywować. W przypadku Rzeszowa, w zasadzie aż do roku 1999, nie dostrzegamy tego typu jawnych i zdeterminowanych inicjatyw zmierzających do odrodzenia „Sokoła”. Reaktywacja „Sokoła” w Rzeszowie miało miejsce dopiero w roku 2000, czyli o dekadę później niż mogło to nastąpić. Myśl reaktywowania „Sokoła” zrodziła się w roku 1991 r. w umyśle studenta Wyższej Szkoły Pedagogicznej – Grzegorza Bielca w trakcie zajęć z historii kultury fizycznej, podczas których omawiano historię „Sokoła”. Było dla niego rzeczą niezrozumianą jak można było unicestwić organizację o tak potężnym zasięgu organizacyjnym, o tak bogatych tradycjach i osiągnięciach sportowych, która winna być chlubą i wzorcem do naśladowania dla każdej współczesnej polskiej organizacji działającej na polu sportu, rekreacji, przysposobienia wojskowego, utylitarnego, wychowania patriotycznego itp. Po zakończeniu studiów, Bielec (były wicemistrz świata i mistrz europy w akrobatyce sportowej) w 1999 r. zawiązał klub sportowy przy Szkole Podstawowej nr 12 w Rzeszowie, w której pracował jako nauczyciel wychowania fizycznego. Wybór nazwy dla klubu był rzeczą oczywistą – tj. „Sokół”. Równocześnie poczynił starania zmierzające w kierunku reaktywowania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Rzeszowie. W tym celu Zarząd Klubu wystosował m in. stosowne pisma skierowane do Rady Odrodzenia Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce (dalej: ROTG). W odpowiedzi Przewodniczącego ROTG, czytamy: (…) Nie zgłaszamy sprzeciwu co do użycia nazwy Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” przez PKS „Sokół” przy SP-12 dla sekcji gimnastycznej. Prosimy jednak, aby przestrzegać w całej działalności klubowej zasad określonych w sokolej deklaracji ideowo-programowej z 1989 r. (przesłanej w załączeniu) obowiązującej we wszystkich gniazdach w całej Polsce. (…) Gratulujemy pomysłu nawiązania do pięknych narodowych tradycji, życzymy wielu sukcesów i łączymy serdeczne pozdrowienia dla wszystkich członków Klubu oraz Wszystkich Przyjaciół wspomagających realizację tego pięknego, ale trudnego zamierzenia. Z sokolim pozdrowieniem – Czołem! Konrad Firlej.
Uchwała o zmianie nazwy klubu w oparciu o sformułowanie >>Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Rzeszowie<< zapadła (jednogłośnie) w trakcie Nadzwyczajnego Walnego Zebrania członków PKS „Sokół” w dniu 19.01.2000 r. Decyzję tą usankcjonowało postanowienie Prezydenta Miasta Rzeszowa z dnia 7 marca 2000 r. o zmianie wpisu do ewidencji stowarzyszeń kultury fizycznej i ich związków Wydziału Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Miasta Rzeszowa. Powyższą datę należy przyjąć za datę reaktywowania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Rzeszowie. Do statutu Towarzystwa dopisano między innymi: w § 4: „Klub współpracuje z Radą Odrodzenia Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce oraz z innymi gniazdami sokolimi na terenach Rzeczypospolitej i poza granicami kraju”.. Paragraf ten określał m .in. przynależność „gniazda” do ROTG – struktury skupiającej większość odrodzonych gniazd sokolich obszaru Galicji. Ponadto Walne Zebranie dokonało zmian w zarządzie Towarzystwa. Odtąd skład Zarządu przedstawiał się następująco:
Honorowy Prezes – ks. Stanisław Wójcik,
Prezes – mgr Grzegorz Bielec,
Wiceprezes mgr Daniel Kubicz
Sekretarz mgr inż. Agata Polak,
Naczelnik – mgr Janusz Rewic (zm. 2004 r.)
W dniu 27 stycznia 2001 r. w budynku krakowskiego „Sokoła” odbyło się Walne Zebranie ROTG. W wyniku głosowania do Zarządu ROTG powołano 10 osób. W zaszczytnym gronie Zarządu jak równie¿ i Prezydium Rady znalazł się prezes TG „Sokół” w Rzeszowie – Grzegorz Bielec. Kolejną nobilitacją gniazda „rzeszowskiego” na forum Rady było powierzenie druhowi Bielcowi funkcji sekretarza ROTG. Odbyło się to podczas Walnego Zjazdu ROTG w dniu 18 listopada 2006 r. Wybór ten tym bardziej skonsolidował i zacieśnił działalność gniazda rzeszowskiego z Radą Odrodzenia TG „Sokół” w Polsce.
Poza ROTG, Zarząd „Sokoła” w Rzeszowie skierował pisma afiliacyjne do:
Polskiego Związku Akrobatyki Sportowej,
Polskiego Związku Gimnastycznego,
Katolickiego Stowarzyszenia Sportowców Rzeczypospolitej Polskiej.
Owe posunięcia te określiły formalno-prawną przynależność do krajowych związków stowarzyszeń kultury fizycznej. Umożliwiły zarazem uczestnictwo w zadaniach realizowanych przez te Związki (współzawodnictwo, obozy i zgrupowania, zloty itp.). Status prawny Towarzystwa (działającego na zasadach Uczniowskiego Klubu Sportowego) umożliwił pozyskiwanie sprzętu sportowego za pośrednictwem tychże Związków od Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu a w następstwie struktur odpowiedzialnych za rozwój sportu kwalifikowanego i szkolnego w Polsce jak Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, Ministerstwo Sportu itd. Po otrzymaniu niezbędnego sprzętu rozpoczęła się żmudna praca szkoleniowa na bazie trzech sekcji: gimnastyki, akrobatyki sportowej oraz piłki ręcznej (tą ostatnią rozwiązano w czerwcu 2001 r.). Ponadto w 2007 r. na bazie zawodników akrobatyki „Sokoła” powołano sekcję fitness, odnoszącą (począwszy od 2008 r.) sukcesy ogólnopolskie oraz międzynarodowe. Kwintesencją działań, m. in. G. Bielca oraz osób, którym przyświecała idea reaktywowania rzeszowskiego gniazda „Sokoła” – jako bezpośredniego spadkobiercy PTG „SOKÓ£” Rzeszów (St. Zaborniak, E. Polak, L. Lassota, A. Nowakowski, P. Morończyk i in.), było zawiązanie Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „SOKÓ£” w Rzeszowie przy Uniwersytecie Rzeszowskim w 2011 r. Kwintesencją działalności tych i innych działaczy „Sokoła” były m .in. uroczystości związane z Jubileuszem 130 rocznicy powstania TG „Sokół” w Rzeszowie hucznie obchodzone w dniu 2 września 2016 r. przy udziale delegacji sokolich z całej Polski. W roku 2017 przypada kolejny jubileusz 150 rocznicy powstania pierwszego gniazda „Sokoła” we Lwowie w 1867 r. Już dziś „Sokół” rzeszowski przygotowuje się do tychże uroczystości mianowanych świętem zorganizowanego ruchu sportowego na ziemiach polskich.